Ελληνισμός και ομοφυλοφιλία

του Στυλιανού Αρίστωνα Κοροβίλα, 29.10.«2015»

Όσοι ανήκουμε στην ελληνική θρησκεία έχουμε συναντήσει ανθρωπούς, τόσο στο διαδίκτυο όσο και στην πραγματική ζωή, που μας ρωτάνε για τη θέση μας απέναντι στην ομοφυλοφιλία. Άλλοι μάλιστα απαιτούν τη καταδίκη της εκ μέρους μας ή ενοχλούνται από τις απαντήσεις που δίνουμε. Ποιά είναι λοιπόν η θέση της ελληνικής θρησκείας για την ομοφυλοφιλία; Έχει καν μια τέτοια θέση; Τί απαντάμε;

Σε γενικές γραμμές μπορούμε να πούμε ότι η Ελληνική θρησκεία δεν έχει μια τέτοια θέση, διότι απλούστατα δεν ασχολείται με τις σεξουαλικές προτιμήσεις ή τον σεξουαλικό προσανατολισμό των ανθρώπων που την ασπάζονται. Αυτό δε σημαίνει ότι δεν υπάρχουν εθνικοί Έλληνες που να έχουν μια θέση για την ομοφυλοφιλία. Αλλά τέτοιες θέσεις είναι προσωπικές και δεν αποτελούν θέση της Ελληνικής θρησκείας. Αν κάποιος έχει πρόβλημα με την ομοφυλοφιλία, τη δική του ή των άλλων, είναι δικό του το πρόβλημα και όχι κάτι που αφορά τον Ελληνισμό. Αν θέλει κανείς να γίνει Ελληνιστής και να καταλάβει τον Ελληνισμό, πρέπει να αντικρίσει τη παράδοση μέσα από ελληνικά μάτια χωρίς να προβάλλει πάνω της τα εμφυτευμένα στερεότυπα και κλισέ του κυρίαρχου πολιτισμού. Εμείς οι Έλληνες σεβόμαστε την ανθρώπινη σεξουαλικότητα και αυτοδιάθεση. Δεν κάνουμε καμία διάκριση κατά κοινωνικών μειονοτήτων ή ανθρώπων με διαφορετικό σεξουαλικό προσανατολισμό, τρόπο ζωής ή σκέψης. Ομοφυλόφιλοι μπορούν να ιερουργήσουν προς τιμήν των θεών, να εκπροσωπήσουν την κοινότητα και να ψηφίζουν. (Άλλωστε οι άνθρωποι δεν είναι το άθροισμα των σεξουαλικών πρακτικών τους.) Είναι ισάξια μέλη της κοινότητας μας και η ετερότητα τους σεβαστή.

Κι όμως, φαίνεται να υπάρχουν άσχετοι τρίτοι που θέλουν να περάσουν τις αντιλήψεις, την ομοφοβία τους στη παράδοση μας. Αυτοί οι άνθρωποι στρέφονται ουσιαστικά κατά του έρωτα. Οι απόψεις τους δεν βασίζονται στην, μα ούτε διαμορφόνωνται σύμφωνα με τη πραγματικότητα ή την επιστήμη, αλλά με τον μοραλισμό των ιδεολόγων, οι οποίοι αγνοούν πάντοτε τη φύση και αποφασίζουν αυθαίρετα, τι είναι υγιής ή άρρωστο, σωστό ή λάθος, πως πρέπει ή δεν πρέπει να είναι «ο άνθρωπος» με βάση την όποια ιδεολογία τους. Γι‘ αυτό αδιαφορούν για τις διαπιστώσεις της σύγχρονης βιολογίας, ανθρωπολογίας ή της ψυχολογίας, δηλαδή τα εργαλεία καταμέτρησης της πραγματικότητας, με την οποία βρίσκονται σε πόλεμο οι ιδεολόγοι. Οι δε θεωρίες που χρησιμοποιούν είναι υπερβολικά απλοϊκές ώστε να εξηγήσουν τα αίτια του ομοφυλοφιλικού προσανατολισμού. Χάρη στην επιστήμη γνωρίζουμε ότι η ομοφυλοφιλία είναι ένα πολυσύνθετο φαινόμενο. Δεν εξηγείται έτσι απλά.

Αλλά, όπως και να ’χει, η φύση αδιαφορεί για τις ευαισθησίες και τους ηθικισμούς των θνητών, εμείς απλώς καλούμαστε να την σεβαστούμε. Η φύσις υφίσταται και εμείς πρέπει να συμμορφωνόμαστε με τους νόμους της και όχι να προβάλλουμε τις αγκυλώσεις μας πάνω της. Διαφορετικά δε βλέπουμε την πραγματικότητα, αλλά μόνον τις ιδεοληψίες μας. Πολλοί ομοφοβικοί, συνήθως άνθρωποι με συντηρητικές αντιλήψεις, δεν εχθρεύονται τόσο τους ίδιους τους ομοφυλόφιλους όσο τις ασυνείδητες ομοφυλοφιλικές τάσεις στη δική τους ψυχή που τρομάζουν το συνειδητό τους «εγώ» (προβολική ταύτιση). Αυτές τις τάσεις θέλουν να απωθήσουν. Αυτές τις τάσεις, αυτόν τον τρόμο προβάλλουν στους ομοφυλόφιλους και τον καταπολεμούν, καταπολεμώντας εκείνους, όπως παρατήρησε ο ψυχοθεραπευτής Udo Rauchfleisch. Το πρόβλημα των ομοφοβικών είναι πηγή δυστυχίας για τους ομοφυλόφιλους, καθώς τους περιθωριοποιεί και στιγματίζει. Αν δούμε τα πράγματα όμως από κοντά, θα δούμε ότι η ομοφυλοφιλία αφορά εν τέλει μόνο τους ίδιους τους ομοφυλόφιλους και όχι τους υπόλοιπους. Αλλά αυτό είναι δύσκολο να το καταλάβουν όσοι απεχθάνονται το προς αυτούς διαφορετικό, καθώς αδυνατούν να δουν τα πράγματα και τους ανθρώπους από μια διαφορετική οπτική γωνία.

Από βιολογικής άποψης, μπορούμε να πούμε ότι η ομοφυλοφιλία είναι μια φυσιολογική μορφή ανθρώπινης σεξουαλικότητας, η οποία συναντάται σε όλη τη βιόσφαιρα, σε μια σειρά από θηλαστικά, όχι μόνο στις ανθρώπινες κοινωνίες. Η ψυχαναλύτρια Eugene Monick εξηγεί από ψυχολογική άποψη ότι: «How a man [respective woman] deals with his sexuality, is where pathology enters the picture … Sexuality, in itself, including the omnipresent homosexual radical in men, is not, and never has been, pathological.» (Phallos: Sacred Image of the Masculine, σελ. 116, Τορόντο 1987). Οι Abraham Brill, Fritz Morgenthaler και Udo Rauchfleisch εκφράζουν παρόμοιες θέσεις (U. Rauchfleisch: Schwule, Lesben, Bisexuelle: Lebensweisen, Vorurteile, Einsichten, 4η έκδ., σελ. 52, Γκέτινγκεν 2011). Η σύγχρονη επιστήμη συμφωνεί ότι η ομοφυλοφιλία καθεαυτή δεν αποτελεί ψυχική διαταραχή. Φαίνεται λοιπόν πως δεν είναι η ομοφυλοφιλία που είναι ανώμαλη ή λάθος, αλλά η γνώμη που έχουν οι ορισμένοι άνθρωποι για αυτήν. Η ομοφοβία, το μίσος κατά των ομοφυλόφιλων, είναι ένα παράλογο μίσος και ως εκ τούτου βλαβερό για τη λογική. Επομένως, τα συμπεράσματα που πηγάζουν από αυτήν, είναι εξίσου παράλογα, ιδίως όταν βασίζονται σε υποκειμενικά κριτήρια.

Η ομοφυλοφιλία δεν είναι ούτε «καλή» ούτε «κακή». Απλά είναι. Επομένως, δεν είναι καθήκον ή «δουλειά» του Ελληνισμού να «υπερασπιστεί», να «δικαιολογήσει», να «καταπολεμήσει» ή να «καταδικάσει» την ομοφυλοφιλία. Δεν είναι θέμα Ελληνισμού. Έτσι, όταν οι άνθρωποι μας ρωτούν για τη θέση μας απέναντι στην ομοφυλοφιλία, μπορούμε να απαντήσουμε με τα λόγια του Υπάτου Συμβουλίου Ελλήνων Εθνικών (ΥΣΕΕ): «Όπως προείπαμε, κάθε σωστή θρησκεία δέχεται όλους τους ανθρώπους που στρέφονται προς αυτήν, ανεξάρτητα από τις ατομικές τους πολιτικές, διαιτολογικές, σεξουαλικές, αισθητικές, ή οποιεσδήποτε άλλες προσωπικές επιλογές. Καμμία σωστή θρησκεία δεν μπορεί να ασχολείται με το πώς λειτουργεί σεξουαλικά κάποιος ενήλικος άνθρωπος προς άλλους ενήλικες και συναινούντες ανθρώπους» (ΥΣΕΕ: Απαντήσεις σε συχνές ερωτήσεις: Ερώτηση νο. 37, Ποια είναι η θέση σας απέναντι στην ομοφυλοφιλία;). Σε μια ομιλία του ο Βλάσης Γ. Ρασσιάς, Γενικός Γραμματέας του ΥΣΕΕ, είχε πει ότι ο Ελληνισμός καταφάσκει τη ζωή, την ανθρώπινη και ερωτική χαρά. «Οι Έλληνες καταφάσκουμε τη ζωή. Θέλουμε τους ανθρώπους ευτυχισμένους και χαρούμενους γιατί μόνο έτσι θα μπορέσουν» να βρούν τον δρόμο «προς την τελείωση. Μέσα από την συντριβή και την δυστυχία και την αθλιότητα» δε θα πετύχουν καμία τελείωση. Ως εκ τούτου η Ελληνική θρησκεία στέκεται «αποφασιστικά ενάντια σε οποιαδήποτε ιδεολογία, σύστημα ή διδασκαλία, μονομανία, ιδεοληψία ή οτιδήποτε που επιτίθεται στην χαρά του ανθρώπου», σε οτιδήποτε δημιουργεί ενοχή στον άνθρωπο «γιατί απλώς είναι χαρούμενος. Είμαστε εχθροί σε οτιδήποτε επιτίθεται στην ερωτική χαρά, στην απόλαυση των αγαθών που μας δίνουν οι θεοί», γιατί η χαρά είναι «τμήμα της λατρείας των θεών». Η Ελληνική θρησκεία «είναι θρησκεία χαράς» («Η θρησκεία των Ελλήνων καταφάσκει την ζωή, δεν την αρνείται», απόσπασμα από την ομιλία του στον λατρευτικό χώρο του ΥΣΕΕ στις 23 Ιανουαρίου «2018»). Την δε προσωπική του θέση για την ομοφυλοφιλία εξέφρασε με ανάρτησή του στο Facebook: «…τέλος, ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ μου άποψη, ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΕΙΝΑΙ ΟΚ στο σεξουαλικό πεδίο, αρκεί να συναινούν οι πλευρές (ήτοι εξαιρούνται ανήλικοι και διανοητικά καθυστερημένοι). Επίσης οι ομοφυλόφιλοι γεννιούνται, δεν γίνονται όπως ισχυρίζονται οι κοσμοδιορθωτιστές είτε φασίστες είτε μπολσεβίκοι. Το ΣΤΑΘΕΡΟ ποσοστό τους στις κοινωνίες ‹αυξάνεται› φαινομενικά μόνον όταν αυξάνεται η ελευθερία και δεν τους κυνηγάνε, όπως αυξάνεται και ημών των αριστεροχείρων που επίσης βγαίνουμε σε σταθερό ποσοστό. Και, τέλος τέλους, είμαι ΔΗΛΩΜΈΝΑ υπέρ της ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, της κατάφασης της ζωής και της χαράς που αποπνέουν οι σεξουαλικά εκτονωμένοι άνθρωποι. Να το πω και αλλιώς; Όποιος επιτίθεται στην ανθρώπινη σεξουαλικότητα είναι εχθρός του Ανθρώπου.»

ανθρώπινη σεξουαλικότητα

Με αυτά τα λόγια εκφράζει τον σεβασμό του προς την πραγματικότητα, την οποία κάποιοι επιθυμούν να αντικαταστήσουν με την ιδεολογία τους, υποβαθμίζοντας τη φύση σε ασθένεια και «αναβαθμίζοντας» την ιδεολογία τους σε φυσικό νόμο. Απαιτούν από τη φύση να υποταχθεί στις ιδέες τους και αδιαφορούν για τη λειτουργία του σώματος (ο πρωκτός είναι ερωτογενής ζώνη), την ομοφυλοφιλία στη φύση (άλλα ζώα μπορούν επίσης να είναι ομοφυλόφιλα), τη σημασία της για τον υπερπληθυσμό κ.τ.λ., τέλος, για τον ίδιο τον άνθρωπο. Δεν είναι η φύση που πρέπει να ευθυγραμμιστεί με τις ανθρώπινες φαντασίες ή ιδεολογίες. Είναι ο άνθρωπος που πρέπει να ευθυγραμμιστεί με τη φύση. Όταν όμως οι ιδεολογίες αντικαθιστούν τη φύση με μια ψευδο-«φύση», υποβαθμίζοντας τη σε νόσο που χρήζει θεραπείας, τότε γίνονται πολύ επικίνδυνες. Δεν μπορείς να θεραπεύσεις το μη-άρρωστο. Μπορείς όμως να το αρρωστήσεις.

Η Ελληνική θρησκεία λοιπόν δεν «καταδικάζει» ούτε «επιβραβεύει» την ομοφυλοφιλία και τις ομοερωτικές σχέσεις. Παίρνει την ύπαρξη και θέση της στην φύση υπόψιν, χωρίς όμως να την «στηρίζει» ή να την «απορρίπτει». Τα πράγματα δε θα μπορούσαν βέβαια να ήταν διαφορετικά στον Ελληνισμό, αφού αποσκοπεί στην ανθρώπινη τελείωση. Κι αυτό επιτυγχάνεται μόνο σε «συμφωνία με τη φύση». Η φύση «οδηγεί τον θέλοντα», έλεγαν οι Στωικοί.

Τα σύγχρονα πολιτικά και ιδεολογικοπολιτικά «στρατόπεδα» που τοποθετούνται είτε θετικά, είτε αρνητικά επ‘ αυτού, εμπλέκουν όμως συχνά την αρχαία Ελλάδα και τη θρησκεία της στην (διαποτισμένη απ‘ τό νεωτεριστικό πνεύμα) επιχειρηματολογία τους υπέρ ή κατά της ομοφυλοφιλίας. Η μια ομάδα εμφανίζει την αρχαία Ελλάδα σαν τα Ηλύσια πεδία της ομοφυλοφιλίας, η άλλη σαν εχθρική προς την ομοφυλοφιλία. Ιδεολογικοποιούν μια αόριστη «Αρχαία Ελλάδα» για να νομιμοποιήσουν τις ανεπαρκώς διαφοροποιημένες θέσεις και προθέσεις τους. Πάντα θυμούνται ένα ρητό, μια ιστορία ή ένα συμβάν που έλαβε χώρα στην αρχαία Ελλάδα για να δώσουν «βάρος» στις όποιες πεποιθήσεις τους. 

2000 χρόνια μετά απαρχής της χριστιανικής χρονολόγησης προσπαθούν λοιπόν κάποιοι να προβάλλουν τις αγκυλώσεις τους στην αρχαία Ελλάδα, δηλαδή πάνω σε έναν διαφορετικό πολιτισμό με άλλη θρησκεία, άλλο έθος, άλλες αξίες, μετατρέποντας τους αρχαίους σε νεοέλληνες. Αυτό που ονομάζουμε ομοφυλοφιλία δεν υπήρχε τότε, δεν προσδιορίζονταν οι άνθρωποι έτσι. Απλά οι Έλληνες, πολλοί εξ αυτών τουλάχιστον, ερωτεύονταν με το κάλλος, ασχέτως μορφής. Από εκεί και πέρα ξεχώριζαν οι πόλεις μεταξύ φυσικού και ανθρωπίνου δικαίου, με το τελευταίο να περιορίζει ή να απαγορεύει μάλιστα σε συγκεκριμένες περιόδους την σεξουαλική σχέση μεταξύ ανδρών, διότι οι κοινωνίες τους προσδοκούσαν στην τεκνοποίηση, ιδίως η Σπάρτη, όπου οι γυναίκες είχαν πολύ συχνά παιδιά από διαφορετικούς άντρες. Τα κίνητρα πίσω από τις νομοθεσίες ήταν πλαισιωμένα στην κοινωνική πολιτική, είχαν πολύ συγκεκριμένες κοινωνικές προϋποθέσεις, σκόπευαν σε κάτι επίσης πολύ συγκεκριμένο και ουδέποτε υπήρξαν εκτρώματα ενός στατικού μοραλισμού ή δογματισμού, αλλά δυναμικά στοιχεία που διαμορφώνονταν παράλληλα με την παράδοση, η οποία αναπτύσσεται και προσαρμόζεται συνεχώς ανάλογα με τα νέα δεδομένα, τις περιστάσεις ή ανάγκες που καλείται να καλύψει, καθώς είναι αυτή η δυναμική που ξεχωρίζει την ζώσα παράδοση από το μουσειακό έκθεμα και την αναζωογόνηση από την αναπαράσταση. Ως εκ τούτου, οι νεωτερικές και ιδεολογικές μάχες για την ανθρώπινη σεξουαλικότητα δεν αφορούν ούτε απασχολούν τον Ελληνισμό.

Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με αυτό το θέμα μπορείτε να βρείτε στους παρακάτω συνδέσμους: