Μιχαήλ Μάρουλλος: Ύμνος στον Ερμή

Μιχαήλ Μάρουλλος Ταρχανιώτης: «Ύμνος στον Ερμή»
Μιχαήλ Μάρουλλος, Όττο Σένμπέργκερ (μτφ.): Hymni Naturales, Würzburg 1996, σελ. 77-91. Από την λατινική στην γερμανική από τον Όττο Σένμπέργκερ. Ελληνική μετάφραση με βάση τον Σένμπέργκερ από τον Στυλιανό Κ. Αρίστων, 10. Μεταγειτνιών της 3ης χρονιάς της 698ης Ολυμπιάδας (25 Αυγούστου «2015»). Αρχική πηγή: Hymni Naturales, 2ος τόμος, Νο. 8.

Hermes

«Έτσι λοιπόν, καλέ βασιλιά των θεών!,
την ζοφερή μοίρα να αποφύγω, δυστυχώς, δεν μπόρεσα,
σαν Έλληνας να μην πραγματοποιώ με γλώσσα ελληνική
των πατέρων μου την λατρεία (5),
εγώ, που ως πρώτος μετά από τόσους αιώνες ξύπνησα πανηγυρικά
το σιωπηλό τρίποδο με τραγούδι ορφικό,
άπατρις να απαγγέλλω το τραγούδι μου στην ετρουσκική κοιλάδα του Άρνο.
Και όμως πρέπει να είμαι ευγνώμων στους Δελφούς μου (10)
και στον υιό της μακαρίας Μαίας,
αφού δεν επέτρεψε ποτέ στην εξορία να με γονατίσει και να με αποκαρδιώσει·
σε τόσες χώρες, σε τόσες επικίνδυνες θάλασσες υπήρξε οδηγός μου,
όταν η μοίρα με πετούσε από εδώ κι εκεί, (15)
κι την τέχνη ο καλοσυνάτος μου χάρισε,
ποιήματα να γράφω στην σκυθική και λατινική.
Και αν η μαντική μου δεν με εξαπατεί,
στο πέρασμα των χρόνων μάλλον τιμή θα μου απονέμεις, τον απάτριδα,
για την οποία θα με φθονούν κάποτε άρχοντες μεγάλοι και πολλοί. (20)
Ωστόσο, να σε υμνήσω θέλω, όταν ο όμορφος Φοίβος πάει να δύσει,
και πάλι να σε επαινέσω στην άνοδο του άστρου,
όμως όχι στην πλούσια μητρική μου γλώσσα,
αλλά ευγνώμων που μου επιτρέπεται στην λατινική.
(25) Ω Άρχων των ποιητών, μεσολαβητή μεταξύ των δύο κόσμων,
πάτερ Ερμή,
πρώτος τίμησες τις χορδές με την αφθονία όμορφης γλώσσας,
αφού με τέχνη κολακευτική φροντίζεις για τα νεαρά έθνη,
από την (30) συνήθεια του φόνου και των δασών τα αποτρέπεις,
αφού τα συμβουλεύεις επιτέλους καλύτερη ζωή να επιδιώξουν·
Και τους βράχους αναγκάζεις στον ήχο της δικέρατης λύρας (35)
το σαγηνευτικό ρυθμό του αντίχειρα σου να ακολουθήσουν,
με βήματα απαλά τοίχους ψηλούς να χτίσουν.
Μα για ποιό λόγο να εξυμνήσω τη θέσπιση νόμων,
χρήσιμες εφευρέσεις οξύτατου νου,
χωρίς αυτά οι πόλεις,
κατόπιν αποχώρησης απ‘ τα δάση (40),
θα είχαν αποδειχθεί άχρηστες.
Ως ταξιδιώτης περιοδεύεις με πλοίο της Έρλεν τα θυελλώδη κύματα της αδριατικής θαλάσσης,
ενώνεις ως ενεργός έμπορος τους μακρινούς Σήρες με την Γάδειρα
και την Βακτριανή με την ψυχρή Βρετανία, (45)
έτσι ώστε οι χώρες όλες και οι άνεμοι
να μεταφέρουν όλα τα αγαθά των λαών.
Εσένα εκλιπαρεί του Ιάνος το τετράπυλον,
εσένα η άπληστη αγορά,
εσένα πάλι, όποιος μπορεί από των πουλιών την πτήση
ή εντόσθια τρεμάμενος (50) το μέλλον να διαβάσει,
κι όποιος έξυπνα της θάλασσας σταγόνες
και άμμο ασύλληπτη μετράει.
Εσένα εκλιπαρεί πάλι όποιος από λάδι στον ελληνικό στίβο γυαλίζει,
τα χέρια του γεμάτο λαχτάρα στο ξένο,
το πολύτιμο στεφάνι ελαίας τείνει (55),
όταν επανέρχονται κατόπιν τεσσάρων χρόνων οι ολυμπιακοί αγώνες.
Εσένα εκλιπαρεί επίσης, όποιος ευτυχισμένος από ανώτερη μελέτη,
γνωρίζει τον αιθέρα και τα ίδια τα αστέρια με ευρύ πνεύμα συλλαμβάνει,
την θέση τους στον (60) ουρανό εντοπίζει και ονομάζει.
Αξίωμα δικό σου πάλι,
ύπνο απαλό να χαρίζεις ή στερήσεις,
Αξίωμα δικό σου ξανά, πατέρα αργοφονιά,
όσους στον ύπνο βυθισμένοι,
την θεόπεμπτη μοίρα να αποκαλύψεις.
(65) Εσύ αρμόδιος, πάλι,
με χρυσή ράβδο τις ψυχές μετά την διαμονή τους από τον κάτω κόσμο
έξω απ‘ εκεί τις οδηγείς,
και πάλι εσύ, ξανά στους εχθρικούς χώρους του μισητού άδη οδηγήεις.
Χαίρε!, κόσμημα αληθές και παρηγοριά, ευτυχία παρέχουσα
στην (70) εξορία και στην ήττα της πατρίδας,
Βοηθέ, ακόμα και στα έργα του νου και της διαχείρισης της ζωής !»